Czym są roraty? Jakie zwyczaje są z nimi związane?
Tradycyjną mszą świętą odprawianą w okresie adwentu są roraty. To msza odprawiana ku czci Marii Panny, na pamiątkę tego, że przyjęła nowinę zwiastującą fakt, że zostanie matką Jezusa. Roraty odprawiane są wcześnie rano, zwykle o godzinie 6.00 lub 7.00 – co oczywiście zależy od parafii. W wielu kościołach, by ułatwić wiernym uczestnictwo w tej adwentowej mszy, przenosi się ją na popołudnie.
Msza roratnia jest niezwykle nastrojowa, dlatego chętnie uczestniczą w niej dzieci i liczni wierni. Rozpoczyna się przy wyłączonych światłach, mrok kościoła rozpraszają jedynie świece i lampiony, przyniesione przez wiernych. Dzieci zazwyczaj na początku Mszy świętej idą w procesji z kruchty do ołtarza z lampionami w rękach. Dopiero na śpiew „Chwała na wysokości Bogu” zapala się wszystkie światła w świątyni.
Skąd wzięła się nazwa roraty?
W Polsce, według zachowanych dokumentów, najstarsze ślady Mszy św. roratniej pojawiają się w XIII w. Mówią o rzeszach wiernych, gromadzących się na roratach w katedrze wawelskiej. Udział brali zazwyczaj: król, duchowieństwo, senatorowie, szlachta, rycerze, mieszczanie i chłopi. Nazwa „roraty” pochodzi od pierwszych słów pieśni, towarzyszącej rozpoczęciu Mszy św. w okresie adwentu: „Rorate coeli de super... (niebiosa rosę spuśćcie nam z góry...)”. Uczestnicy roratów kolejno zapalali jedną świecę siedmioramiennego świecznika, wypowiadając słowa: „jestem gotowy na sąd boski”. W nawiązaniu do tej tradycji, symbolem gotowości wiernych na przyjście Jezusa są dziś cztery świece, zapalane w kościele i w domach, w wieńcach adwentowych, w kolejne tygodnie adwentu.
Dlaczego świece nazywamy świecami roratnimi?
Podczas roratów ma miejsce rytuał zapalania specjalnej świecy na ołtarzu. To od niej właśnie wierni zapalali kiedyś swoje świece. Świeca roratnia (zwana też roratką) zazwyczaj jest ozdobiona mirtem, a często też niebieską wstążką, symbolizującą Maryję, która jako jutrzenka zapowiada przyjście pełnego światła – Chrystusa. Na mszę roratnią, wierni przychodzą często ze świecami – ozdobionymi lub umieszczonymi w specjalnych lampionach na roraty. Świece i lampiony wyrażają czuwanie, światło jest też wyrazem radości z bliskiego już przyjścia Chrystusa.